برنامه ريزي براي خشكسالي و مديريت پيشگيري از وقايع ناشي از آن بسيار مشكل است چون شدت و تكرار وقايع نامشخص است. آن چيزي كه بيشترين مانع براي برنامه ريزي جهت جلوگيري از كمبود آب در مواقع خشكسالي است، تصادفي بودن آن است. اين تغييرپذيري ذاتي كه موجب واكنش به بحران و كمبود آب شده و تلاشها براي برطرف سازي آن بيشتر از برنامه ريزي براي مقابله با آن است، بايد كاملاً از قبل پيش بيني و مهار شود. مردم تمايل دارند خشكسالي را يك بخش طبيعي از سير آب و هوايي بدانند و معتقدند خشكسالي بالاخره برطرف مي¬شود. در خشكسالي دو چيز كاملاً نامشخص باقي مانده است؛ يكي تكرار آن و ديگري سختي و شدت آن بنابراين برنامه¬ريزي جهت كاهش هزينه¬هايي ناشي از خشكسالي و نيز سختي و شدت آن لازم است. كمبود اطلاعات درباره هزينه خشكسالي دليل ديگري براي اين است كه فقط مسائل حاشيه¬ايي در برنامه¬ريزي براي خشكسالي مدنظر قرار مي¬گيرد. وقتي هزينه¬هاي واقعي خشكسالي شناخته شدند، خسارات خشكسالي مي¬تواند بسيار بيشتر از خسارات ناشي از ساير بلاياي طبيعي باشد اثرات اجتماعي خشكساليها و هزينه¬هاي آنها در جامعه و اينكه چه كساني نهايتاً از اين خشكسالي تاثير مي پذيرند، بايد بيش از گذشته مورد بررسي و تجزيه و تحليل قرار گيرند. رنجهاي انسانها  كه از خشكسالي متاثر شده اند  كمتر مي تواند عاملي باشد كه در ارزيابي هزينه ها اندازه گيري شود. همچنين هزينه¬هاي غيرمستقيم خشكسالي بسيار بيشتر از هزينه هاي مستقيم آن مي باشد كه تشخيص و تعيين آنان مشكل است و عموماً نامشخص باقي مي مانند. تا زماني كه اين هزينه ها نامشخص باقي بمانند، تصميم گيران اطلاعات ناقصي در ارتباط با هزينه خشكسالي خواهند داشت. طول زمان خشكسالي نيز تاثير قابل توجهي روي هزينه هاي كلي دارد. خشكسالي هاي طولاني به مراتب هزينه بيشتري از خشكسالي هاي كوتاه مدت را دارا مي باشند. خشكسالي يكي از مهمترين بلاياي طبيعي كشور محسوب مي شود كه عليرغم پايين بودن تلفات انساني نسبت به ساير بلاياي طبيعي اثرات مخرب زيست محيطي فراواني به دنبال دارد كه با لطبع اقتصاد مناطق را دچار بحران مي سازد. در 40 سال گذشته 27 پديده خشكسالي مختلف در كشور اتفاق افتاده، و براين اساس بايد خشكسالي را به عنوان يك پديده رايج در كشور محسوب كرد. در موارد عديده¬اي كه شدت خشكساتي زياد باشد جبران خسارت ها به راحتي و در مدت زمان كوتاه امكان پذير نبوده و نيازمند فرصت ها، تلاش ها و سرمايه گذاري زيادي مي باشد.  عليرغم رشد تكنولوژي عصر حاضر امكان مقابله با اين بلاي طبيعي وجود ندارد. بلكه تنها راه ممكن شناخت اصول پديده خشكسالي و برنامه ريزي جهت نوعي همزيستي با آن مي باشد. اگر اين استراتژي در همه جوانب در نظر گرفته شود مي توان اطمينان داشت كه با وقوع خشكسالي ميزان خسارتها به حداقل ممكن كاهش خواهد يافت.


راهكار هاي پيش از خشكسالي
1- پيش بيني خشكسالي: 
قبل از هر گونه اقدام عملي براي كاهش خسارت هاي خشكسالي اتخاذ سياستهاي راهبردي مي تواند مشكل گشا باشد. اين سياست ها مي بايد بر مبناي باور داشتن واقعيت كم آبي در منطقه باشد به طور مسلم اين ديدگاه       مي تواند در سياست گذاري ايجاد صنايع با مصرف آب كم و كشت هاي مناسب با وضعيت كم آبي كار آمد باشد. همچنين اتخاذ روشهاي جهت بهره گيري حداكثر ممكن از نزولات جوي نيز مي تواند در جلوگيري از بحران خشكسالي پيش از وقوع آن بسيار مهم تلقي شود. نقشه هاي پيش بيني هواشناسي قابليت هاي مناسبي را براي ارائه آگاهي لازم در خصوص رخداد بارندگي را دارد.  تا به عنوان يك الگوي كلي در اختيار برنامه ريزان قرار گيرد كه بر مبنا ي آن پيش بيني ها صورت گرفته و هشدارهاي لازم به بهره برداران داده شود. 
2-كشت گياهان مقاوم به خشكي: 
يكي از روش هاي كاهش اثر خشكسالي كشت گياهان مقاوم به خشكي و در مورد درختان ميوه استفاده از پايه-هاي مقاوم به خشكي، و يا كشت ديم برخي از درختان، در مكانهاي مناسب مي باشد.  تامين آب در مناطق مبتلا به خشكي از برنامه هاي اصلي است كه مي تواند مد نظر قرار گيرد. پس از مطالعه روشهاي تامين منابع آب ميتوان بانك منابع آب هر منطقه را متناسب با شرايط نياز آبي همان منطقه در اختيار داشت. 
از منابع تامين آب مي توان به موارد ذيل اشاره نمود.
الف- استفاده از فاضلابهاي شهري:  
همه روزه مقادير متنابهي آب از طريق فاضلاب شهري جريان پيدا ميكند كه اين آب قابليت استفاده مجدد براي تامين آب مورد نياز آبياري فضاي سبز و جنگلكاري را دارد. به علت اينكه اين گونه  آبها از آلودگي هاي زيادي برخوردار هستند قبل از هرگونه استفاده بايد تصفيه شده، وارد شبكه مصرف شوند.
ب- شناسايي مكانهاي احداث سدهاي زيرزميني در مسير رودخانه ها: 
در اغلب رودخانه¬ها مناطق متعددي وجود دارند كه با تاسيس سدهاي زيرزميني امكان ذخيره¬ي آب و استفاده از آن در موقع بحران وجود دارد.  به دليل اينكه اينگونه آبها در اعماق زمين ودر داخل آبرفتهاي رودخانه اي قرار مي گيرند از دسترس تبخير دور بوده و به علت عبور از منافذ وآبرفتها تصفيه فيزيكي پيدا ميكنند ودر شرايط مناسب به صورت مستقيم قابل استفاده خواهند بود. 
ج- استفاده از منابع آب غير متعارف: 
منابع آبي در مناطق خشك و نيمه خشك وجود دارد كه تا كنون مورد توجه زيادي قرار نگرفته اند. از جمله اين آب ها را مي توان آب هاي لب شور و شور ذكر كرد. كه اينگونه آب ها با فراواني هاي ويژه اي قابل استفاده براي برخي مصارف خواهند بود ودر شرايط كم آبي مي توانند به عنوان منبع آبي مهم تلقي شوند.
3- استفاده از فن آوري باروري ابرها : 
استفاده از فن آوري باروري ابرها در برخي مناطق كه شرايط مناسبي دارند مي¬تواند مقدار بارندگي را افزايش دهد. 
4-برنامه ريزي براي استفاده از روشهاي آبياري قطره اي وتحت فشار : 
كم‌آبياري، آبياري دقيق و تكميلي از ديگر راهكار هاي بهره‌وري آب ميباشد. كم‌آبياري باعث افزايش بهره‌وري از هر واحد آب مي‌شود و آبياري تكميلي در طي زماني كه بارندگي به تاخير مي‌افتد و يا صورت نمي‌گيرد مهم است آبياري دقيق شامل آبياري قطره‌اي و باراني مي¬باشد. اين نوع آبياري تبخير غيرمفيد آب را كاهش داده و آب را به طور يكنواخت براي محصول فراهم مي‌كند. كم آبياري از تكنيكهايي مديريتي است كه بطور قابل توجهي كارايي مصرف آب را در كشاورزي ارتقاء مي بخشد. سيستم آبياري قطره¬اي از جمله روشهاي نوين آبياري است كه توسعه آن به نوبه خود به عنوان راهكاري براي افزايش كارايي مصرف آب كشاورزي مطرح مي باشد. با توجه به امكان كنترل بالاي حجم آب آبياري در اين سيستم، اعمال مديريت كم آبياري با استفاده از آن با دقت بالايي ممكن ميباشد. در برخي مناطق مشاهده مي شود علي رغم كمبود آب از آب موجود استفاده صحيح به عمل نمي آيد. بخشي از اين آب در حين انتقال از منابع به مكانهاي مصرف به دليل استفاده از سيستمهاي انتقال غير استاندارد هدر مي¬رود.